شمس اردکانی: دولت دهم در اجرای قانون هدفمندی یارانه ها متهم به دزدی از خزانه است/ به جای یارانه نقدی، کالای ایرانی به نیازمندان داده شود /گرفتار افرادی کم سواد در حوزه اقتصاد بودیم

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی می گوید باید به افراد مستمند و مستمری بگیر کمیته امداد امام و بهزیستی، به جای پول نقد، کالای ایرانی داده شود.

به گزارش نامه نیوز، برخی از کارشناسان اقتصادی به خصوص اقتصاددانان بخش خصوصی از همان روزهای نخست اجرای قانون هدفمندی یارانه ها معتقد بودند یارانه دادن به مردم در قالب وجه نقد از اساس اشتباه است. به دلایل مختلفی که چرخش نقدینگی در جامعه مشکلات زیادی را ایجاد می کند از ابتدا مخالفت های گسترده ای با توزیع پول در بین افراد شکل گرفت.

پرداخت یارانه مشکلات گسترده‌ای را در اقتصاد کشور از جمله افزایش سرسام آور قیمت کالاهای اساسی، افزایش نرخ تورم و کاهش تولید ایجاد کرد. یکی از اثرات پرداخت یارانه ها،کم کاری و رها کردن کارکشاورزی تعداد عمده ای از روستاییان بود. در واقع پرداخت ماهیانه 45 هزار و 500 تومان به علاوه یارانه نان به هر نفر باعث شده بود روستاییان به دلیل داشتن تعداد فرزندان بیشتر در مقایسه با شهرنشینان همین میزان پول را برای بسیاری ازمسائل زندگیشان کافی بدانند و از یک زمانی به بعد کمتر به کشاورزی بپردازند. آن هم کسانی که عمده ترین نیروهای تولیدی هستند. این میزان پول از آن جهت در موارد زیادی برایشان کافی بود که هزینه اجاره بهای سنگین شهری، در مناطق روستایی مفهومی ندارد.

روستاییانی که تعداد زیادی زمین (کشاورزی و مسکونی) دارند و در واقع صاحب ملک و باغ هستند و نمی توان از این جهت آنان را نیازمند به یارانه دانست همچنین هزینه آب و برق و گاز و حتی تلفن گران نیز وجود ندارد و میزان آن در مقابل هزینه های انرژی شهری بسیار پایین است. هم چنین بنزین آزاد زیادی هم نیاز ندارند. برای تامین مواد غذایی لبنی که عمدتا خودکفا هستند و هزینه های شیر و ماست و پنیر و کره را نمی دهند.

برخی دیگر از مواد غذایی از جمله گوشت نیز نسبت به شهری همچون تهران در شهرهای کوچکتر قیمت مناسبتری دارد و هزینه های آموزشی و درمانی پایین تری نسبت به پایتخت دارند. بر اساس این شواهد می توان گفت هزینه های زیادی در مقایسه با زندگی شهری ندارند. به عینه در مناطق روستایی دیده می شد خانواده هایی که پول یارانه را می گرفتند، برای مدت طولانی کشاورزی را رها کرده و با یارانه نقدی زندگی را می گذرانند. هنوز هم وضعیت زندگی روستاییان با وجود تورم بالا به اندازه زندگی طبقه متوسط شهری دچار دگرگونی های عمده و ضعف اقتصادی نشده است.

از همین رو لازم به نظر می رسد حالا که در روزهای ثبت نام مرحله دوم هدفمندی یارانه ها قرار داریم، دولت به حذف آن دسته از یارانه ها بگیران اقدام کند که برخی ها را متکی به درآمد حاصل از پرداخت یارانه ها کرده و مشکلات عمده مالی ندارند و پول رایگان و بدون زحمت دریافت می کنند.

یکی دیگر از زوایای نسبتا پنهان مشکلات حذف یارانه برخی روستاییان در این مرحله این است که پولی که به راحتی ظرف دو سال گذشته به حساب تک تک این افراد ریخته شده است را حالا نمی توان به راحتی پرداخت نکرد. پرداخت یارانه نقدی برای روستاییان آن قدر جا افتاده  و تبدیل به وظیفه دولت شده که اگر دولت یازدهم بخواهد برخی از این دست یارانه ها را حذف کند، حتی ممکن است درود بر احمدی نژاد و غضب علیه دکتر روحانی نثار شود.

زمانی که این پول پرداخت می شد دلایل علمی و فرهنگ اینکه به چه دلیل این پول در حال پرداخت شدن است، به صورت واضح و شفاف برای مردم عنوان نشد. در آن دوره عنوان شد قرار است سوبسید پول انرژی های مصرفی حذف شود. در نهایت هم تورم را به میزان غیر رسمی بیش از60 درصد در جامعه افزایش داد.

شاید یکی از ماموریت های مهم دولت این باشد که فرهنگ دلیل حذف یارانه ها را در شرایط فعلی بی پولی دولت و اقتصاد آسیب دیده برای مردم روستا نشین شرح دهد تا حذف این پول از بخشی از قشر پردرآمد روستا آسان تر باشد. یارانه هایی که باید حذف شوند تا دولت بتواند کمی وضعیت اقتصاد را بهبود ببخشد و 53 هزار میلیارد پیش بینی شده در بودجه را تحقق ببخشد.

بر این اساس دولت باید ساز و کاری تدبیرکند تا بتواند به مفهوم واقعی به ترتیب یارانه اقشار پردرآمد شهری، یارانه روستاییانی که ملک و املاک و باغ و مستقلات و هزینه زندگی پایینی دارند، یارانه نهادهایی که به تولید ملی نمی افزایند و فقط بودجه هایی دریافت می کنند که در طول سال منافعی به کشور نمی رسانند را با کمترین هزینه و آسیب ممکن به بدنه اجتماعی خود حذف کند و آهسته آهسته وضعیت اقتصادی را بهبود ببخشد و از طریق کسب درآمد آن تعرفه های درمانی و آموزش و پرورش را سر و سامان دهد.

انتظار از دولت یازدهم آن است اقدامی که محمود احمدی نژاد آن را عملیاتی کرد و حالا دولت یازدهم با مشکلات و موانع فراوانی برای ادامه دادن این قانون رو به رو است، به معنای واقعی به دست نیازمندان برسد و اقشار پردرآمد حذف شوند.

دکتر علی شمس اردکانی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران از جمله کسانی است که طی سال های اخیر بارها به اشتباه بودن اجرای این قانون تاکید می کرد و معتقد بود توزیع نقدینگی میان مردم باعث تورم گسترده و خالی شدن صندوق ذخیره ارزی خواهد شد هم اکنون نیز معتقد است هر گامی برای حذف این قانون مثبت است و باید جدی گرفته شود.

شمس اردکانی در گفت و گو با نامه نیوز در خصوص نوع یارانه روستاییان که جزو تولیدکنندگان اصلی کشور هستند، عنوان می کند «کسانی که بخشی از نیازهای ملی را فراهم می کنند، پس از دریافت این پول ها تامین کنندگی خود را رها می کنند. به عنوان مثال اگر کشاورزی پیش از این 2 تن گندم تولید می کرد، در واقع از میزان واردات ما 2 تن کم می کرد. اما حالا که این 2 تن تولید نمی شود، هم به تولید ملی چیزی نمی افزاید و هم اینکه مصرف سالانه خود و خانواده اش هم 300 الی 400 کیلوگرم در سال خواهد بود که حتی مصرف خودش هم از واردات تامین می شود».

وی معتقد است « زمانی که یک خانواده کوچک کشاورز که گندم، جو و صیفی جات کاشت و برداشت می کرده، به طور متوسط حداقل 2 و نیم تن به بالانس واردات ما می افزاید، چنانچه 100هزار خانوار از این امر شانه خالی کنند و گندمی تولید نکنند، عمل آنها معادل 250 هزار تن گندم وارداتی خواهد شد».

باید به جای یارانه نقدی کالای تولید داخل به مردم می دادیم

به گفته این اقتصاد دان هنگام اجرای فاز نخست قانون هدفمندی یارانه ها از سوی برخی اقتصاد دان ها اعلام شد چنانچه قصد دارید به خانواده های کم درآمد پولی پرداخت کنید، به جای توزیع پول نقد، کالاهای تولید داخل را به مردم عرضه کنید. به عنوان مثال یخچال مورد مصرفی روستاییان قاعدتا باید ایرانی باشد. اما یارانه ها کاری کرد که مردم روستا روی به خریدن یخچال کره ای آوردند. در واقع این امر باعث روی آوردن به واردات و کاهش تولید ملی به دلیل عدم استقبال و خرید محصولات ایرانی شد.

وی تاکید می کند «خواست ما این بود که دولت سازماندهی مالیاتی انجام دهد و به تولید کنندگان داخلی مثلا به تعداد 5 میلیون دستگاه یخچال سفارش دهد. شرایطی هم که برای این یخچال ها تعیین می کند با درجه بندی A تعریف شده و امکانات مورد نظر دولت را داشته باشد. سپس این یخچال ها را هر طور که لازم است قسطی یا حتی رایگان به مردم بدهد. اما زمانی که پول نقد به مردم پرداخته می شود از مصرف کالاهای ملی کاسته شده و بر مصرف کالاهای خارجی می افزاید. بهترین جایی هم که این اتفاق رخ داد مناطقی بود که رسم بر استفاده از کالاهای خارجی نبود».

طی سال های اخیر گرفتار افراد کم سوادی شدیم که برای همه چیز تصمیم می گرفتند

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران می گوید «در واقع افرادی که تحلیل تک متغیری دارند و احساس می کنند همه تفکرات خودشان درست است، کشور را به این روز دچار کردند. متاسفانه در سال های اخیر گرفتار افراد کم سوادی شدیم که به جای اقتصاد دان و شیمی دان و متخصص نفت و...برای همه چیز تصمیم می گرفتند و باعث بر هم خوردن مسائل عمده ای در اقتصاد می شدند».

وی پیشنهاد می دهد «هم اکنون نیز باید به افراد مستمند و مستمری بگیر کمیته امداد امام و بهزیستی، به جای پول نقد، کالای ایرانی بدهیم.»

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی  تاکید می کند «یارانه های نقدی خزانه سرمایه گذاری کشور بوده که پول ما به التفاوت قیمت های حامل های انرژی به اضافه پول های خزانه توزیع شده و این نوعی دزدی است. من به صراحت دولت دهم را به دزدی از خزانه و بیت المال متهم می کنم. به نظرمن دادستان کل باید از دولت قبل در این زمینه استنطاق کند که با چه مجوزی بیش از پول مابه التفاوت یارانه ها، از خزانه دزدیده و به کسانی که برای دولت راه و جاده و پالایشگاه و کارخانه ساخته اند پول پرداخت نشده و پول آنها را بین مردم توزیع کرده است».

پول رایگان اقتصاد را تخریب می کند

شمس اردکانی معتقد است «پول رایگان اقتصاد را تخریب می کند. هم چنین طبق فرمول فیشر افزایش تورم در کوتاه مدت تابع سرعت گردش پول است نه تابع حجم پول. بالاترین سرعت پول را کسانی ایجاد می کنند که پول را بلافاصله پس از در اختیار گرفتن خرج می کنند. این ضریب تورمی چندین و چند برابر افزایش حجم پول است. در واقع آن زمان که اعلام شد در اجرای هدفمندی یارانه ها  10درصد به ارزش پول افزوده می شود و تورم هم فقط 10 درصد افزایش می یابد، از اساس در علم اقتصاد اشتباه بود. اما در آن دوره اقتصاددان ها را به دلیل این پیش بینی تحقق یافته به تمسخر گرفتند».